اعتداء:
«اعتداء» در اصل لغت از ریشه «عدو» است، به معنای تصرف عدوانی و غیر مجاز در نفس و متعلقات غیر و تعدی به حقوق او است. اعتداء به این معنا است که فرد در امری که... Show More >>
اعتداء:
«اعتداء» در اصل لغت از ریشه «عدو» است، به معنای تصرف عدوانی و غیر مجاز در نفس و متعلقات غیر و تعدی به حقوق او است. اعتداء به این معنا است که فرد در امری که سزاوار است تا به حدی از آن بسنده کند، از حد بگذراند و «تعدی»، ظلم آشکار است. راغب میگوید در کلمه «عدو»، مفهوم تجاوز و ناهماهنگی نهفته است و اعْتِدَاء به معنای تجاوز از حق و حد است، مثل این قول خداوند سبحان که میفرماید: ﴿ وَ مَنْ يَعْصِ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ ناراً خالِداً فيها وَ لَهُ عَذابٌ مُهينٌ ﴾ و در آیهای دیگر بیان می فرماید: ﴿تِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ فَلَا تَعْتَدُوهَا وَمَنْ يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ﴾. در همین حوزه معنایی آمده است: ﴿بَلْ أَنْتُمْ قَوْمٌ عَادُونَ﴾ و در این آیه که فرمود: ﴿فَمَنِ اعْتَدَى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى عَلَيْكُمْ﴾. عدوان نیز در همین گستره معنایی است که امری ممنوع میباشد: ﴿وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ﴾. پس به هر کدام از این معانی یا واژگان برگرفته از آن، که مراجعه میکنیم، میتوانیم نوعی از بی عدالتی و مرحلهای از تجاوز به حقوق دیگران را بیابیم که نمود بارز آن در امور سیاسی- اجتماعی است.
بغي:
از منظر لغوی بغی از باب بغى يبغي بغيًّا و به معنی تعدی و ظلم است. اما اصطلاحا به معنی تجاوز از حد معقول و مشروع و عدول از میانه روی واعتدال و خروج بر امام حق و قیام مسلحانه علیه امام معصوم علیه السلام است که از طرف خدا به اسم و مشخصات برای اداره امور عباد و بلاد الهی تعیین شده است. وجه اشتراک بین بغی و ظلم ، همان تجاوز از حد است. خروج عایشه و سپاه او در جنگ جمل علیه مولانا امیرالمؤمنین علی علیه السلام و قیام مسلحانه معاویه و سپاه او در جنگ صفین علیه مولانا امیرالمؤمنین علی علیه السلام و صف آرایی خوارج در جنگ نهروان علیه مولانا امیرالمؤمنین علی علیه السلام از مصادیق بارز بغی به شمار می روند. بغی یکی از کلمات مترادف ظلم است و بغی عایشه و معاویه و خوارج ، نمود واضح ظلم در امور سیاسی و اجتماعی است.
طغيان:
از نظر واژه شناسی ، طغیان تجاوز از حد و عبور از آستانه تحمل و گذر از خطوط قرمز در نافرمانی و معصیت خدا و ظلم به خلق خدا است. طاغی در امری که سزاوار است تا به حدی از آن بسنده کند، از حد می گذراند. طاغوت در وهله اول به نفس اماره و هوای نفس و ابلیس و در وهله بعد به هر کسی که از نفس اماره و هوای نفس و ابلیس تبعیت کند، قابل اطلاق است. لذا لفظ طاغوت بر حکام جور و غاصبان حقوق آل محمد (ع) و رهبران ضلالت و سران گمراهی و رهبران سرگردانی و شیاطین انسی و جنی و کاهنان و ساحران و بت های انسانی و غیر انسانی ، سلاطین و حکام جور و هر آنچه در عرض خداوند سبحان پرستش و اطاعت شود، قابل تطبیق است. نمرود، فرعون، شداد، چنگیز مغول ، آتیلا، نرون، ابوبکر و عمر و عثمان و معاویه و سایر سلاطین و خلفای جور در بستر تاریخ از مصادیق بارز طاغوت هستند. طغیان از واژگان مترادف ظلم است و نمود آن مثالهایی که ذکر کردم ، در عرصه سیاست و اجتماع مشهود است.
جور:
از دیدگاه اهل لغت به معنی انحراف از راه راست است. و اصطلاحا به معنی خروج از حد وسط به زیاده یا نقصان است. حد وسط را در هر مورد، عقل و علم و احکام الهی و امام معصوم (ع) تعیین می کنند. جائر به کسی می گویند که استقامت ندارد و پای بند احکام الهی و اوامر و نواهی امام رمان خود (ع) نیست. در سبک حاکمیت یا قضاوت و مدیریت خود، احکام الهی را نقض و از اطاعت و تبعیت از امام معصوم (ع) سرپیچی می کند. اما ظلم زیانی است که مظلوم، مستحق تحمل آن نیست ولی بر او تحمیل می شود و عوض آن هم به او داده نمی شود، خواه از سلطان و حاکم صادر شود یا غیر او. ظلم، کاستی حق و جور، عدول از حق است. متضاد ظلم ، انصاف است و آن دادن حق به صاحب حق به طور کامل است. اما ضد جور عدل است و آن استقامت بر محور حق و رعایت حقوق و استحقاق ها و التزام به احکام و شرایع الهی و پیروی کامل از امام معصوم (ع) تعیین شده از جانب خداوند سبحان است. بنابر این تمامی گروه ها و حکومت هایی که از احکام الهی و اطاعت امام زمان و امام معصوم تعیین شده از جانب پروردگار منان ، سرپیچی کنند، جائر هستند. بنابر این جور از کلمات مترادف ظلم است و با توجه به توضیحی که عرض شد، نمود ظلم در عرصه سیاست و اجتماع انسانی است.
غشم
غشم، ظلم فراگیر و گسترده و در سطح کلان است و اغلب، سران حکومت های جائره به آن توصیف می شوند. ظلم به کم کردن یا غصب بخشی از حق اطلاق می شود و نه همه آن. اما غشم غصب تمامی حق است.
چنانکه ملاحظه می فرمایید بارزترین نمودهای کلمات مترادف ظلم، یعنی اعتداء، بغی، طغیان، جور، غشم، در اندیشه ها و گفتارها و رفتارهای ستمگران و اهل سیاست دیده می شود و در نهایت آنها را در جرگه کفار و مشرکین و مخلدین در عذاب الهی قرار می دهد. Show Less >>
Having difficulty playing this video? Click here and let us know.
ShiaTV does not endorse any User Submission or any opinion, recommendation, or advice expressed therein, and ShiaTV expressly disclaims any and all liability in connection with User Submissions.
Comments
Add Comment