#التفسير_الأقوم​ #ظلم #درایت_حدیث​ #تفسیر_قرآن​ #تفقه_و_استنباط گاهی ظلم در خصوص تکالیف غیر الزامیه یعنی مباحات یا مستحبات و مکروهات به کار می رود. تکالیفی که دستورهای الهی شامل حال آنها نشده یا اگر شده الزامی نبوده و در صورت سرپیچی از آن دستورها، عقوبت اخروی متوجه انسان نخواهد شد و فقط اثر وضعی خواهند داشت (مباحات یا مستحبات و مکروهات) از جمله شاید خوردن از میوه درخت ممنوعه توسط حضرت آدم(ع) از این نوع ظلم باشد. هرچند این عملحضرت آدم (ع) سرپیچی از توصیه الهی بود و ایشانبه خود ظلم کردند؛ اما گناهی مرتکب نشدند و این عمل عقوبت اخروی به دنبال نداردو حتی به حجیت و عصمت ایشان هم خللی وارد نکرده است. در واقع ظلم، تجاوز از حدّ و حدودی است که خالقِ هستی، آن را در همه چیز و در همه عرصه‌ها برایمکلفین تعیین فرموده است و هر کس،هر اندیشه، قول یا فعل یا هر شیء یا شخصی را از حدّ و جایگاهمناسب و شایسته تعیین شده از سوی پروردگار خارج کند، ظلم کرده است. با توجه به این معنای ظلم است که وقتی در قرآن، ظلم به انبیاء و اولیای الهی نسبت داده می‌شود، با مقام عصمت آن بزرگواران منافات ندارد؛ چون هر ظلمی (خارج نمودن چیزی از جایگاهمناسب و شایسته و تعیین شده اش ) گناه نیست و عقوبت اخروی ندارد و چه بسا ترک اولویت شده و یا آن شخصیت، اولویتِ مورد را تشخیص نداده یا به آن اولویت توجه نکرده یا آن اولویت را رعایت نکرده و البته پیامدهای وضعی و ناخوشایند آن را متحمل شده است. در واقع ، گناه فعلی است که انجام دادن آن از سوی هر کس که باشد نامطلوب و مستحق عقاب و تنبیه است؛ اما در ترک اولی، آنچه فرد انجام می‌دهد به‌نفسه گناه نیست، بلکه بسته به موقعیت و جایگاهمکلف، آن عمل از او انتظار نمی رود و شایستهاو نیست؛ برای مثال کارگری که برای کمک به ساخت یک بیمارستان، حقوق یک روز خود را پرداخت می‌کند، کار پسندیده ای انجام می‌دهد؛ اما اگر فردی ثروتمند به همین میزان به ساخت بیمارستان کمک کند، مردم او را سرزنش می کنند؛ از چنین فردی با اینکه کار مطلوبی انجام داده است، به جهت توان مالی بیشتر، کمک بیشتری انتظار می‌رود. به چنین کاری ترک اولیمی گویند. به عبارت دیگر ، کلمه ظلم اعم از معصیت و ترک اولی است و ممکن است ترک اولی از پیامبران خدا علیهم صلوات الله صادر ‌شود اما گناه نه.در واقع، گناه مخالفت با اوامر مولوی و ترک اولی مخالفت با اوامر ارشادی است. خوردن میوه ممنوعه توسط حضرت آدم (ع): در سوره طه آیه 121 آمده است: وَ عَصى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى رها کردن رسالت توسط حضرت یونس (ع):در سوره انبیاء آیات 87 و 88 داریم: وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنادى فِي الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمين * فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنينَ کشتن مرد قبطی سرکش توسط حضرت موسی (ع): اين موضوع در روایتی از حضرت رضا (ع) قریب به این مضمون تبیین شده است: بنابراین هیچ‌ کدام از این دو نوع لغزش (ظلم در امور مباح و ظلم در ترک مستحبات و انجام مکروهات)، گناه نیست و موجب عقوبت اخروی نمی‌شود؛ بلکه فقط اثرات وضعی چنین اعمالی که مطابق با تعریف لغوی ظلم است (قرار دادن چیزی در غیر جایگاهشایسته خودش) باقی خواهد ماند. چنانکه در داستان حضرت آدم (ع) آمده است. ﴿فَأَزَلَّهُمَا الشَّيْطَانُ عَنْهَا فَأَخْرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيهِ وَقُلْنَا اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ﴾ . این اثر وضعی عمل است. Show Less >>